عروة الوثقی 1 (اجتهاد و تقلید)
استاد صادقی

عروة الوثقی 1 (اجتهاد و تقلید)

کتاب عروة الوثقی از مهم ترین کتب فتوایی نزد شیعه امامیه است که جامع بسیاری از فروع فقهی می باشد و تألیف مرحوم آیت الله سید محمد کاظم طباطبایی یزدی (ره) می‌باشد. بخش اول درس عروة الوثقی در ترم اول پایه 2 توسط استاد حجة الاسلام و المسلمین صادقی در 31 جلسه، شامل مباحث اجتهاد و تقلید تدریس شده است.

  • پرسش و پاسخ

  • شرایط مرجع

    سلام علیکم و رحمة الله و برکاته در درس شماره ۱۵ دو اشکال به این روایت از امام حسن عسگری (ع) وارد شده است: من کان من الفقها صائنا لنفسه ... اشکال اول در مورد سند است. اشکال دوم در مورد اینکه «مخالفا لهواه» معنای درستی ندارد. به طور مثال گفته شده که اگر مثلا شخصی میلی به انجام کار داشت، خوب نمی‌شود که با آن مخالفت کند و آنکار را انجام ندهد. یا اگر برنامه‌ای برای انجام ملاقاتی گذاشت خود دوباره با آن مخالفت کند. به عبارت دیگر، انسان که نمی‌تواند با تمام مقاصد خود مخافت کند. اما آیا این نحوه معنا در مورد این فقره صحیح است؟ با توجه به اینکه عدم تبعیت از شخصی که از هوای خود تبعیت می‌کند در چند جای قرآن آمده است: 1. وَلَوْ شِئْنَا لَرَفَعْنَاهُ بِهَا وَلَـٰكِنَّهُ أَخْلَدَ إِلَى الْأَرْضِ وَاتَّبَعَ هَوَاهُ فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ الْكَلْبِ إِن تَحْمِلْ عَلَيْهِ يَلْهَثْ أَوْ تَتْرُكْهُ يَلْهَث ذَّٰلِكَ مَثَلُ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا فَاقْصُصِ الْقَصَصَ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ ‎﴿الأعراف: ١٧٦﴾‏ 2. وَاصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُم بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ وَلَا تَعْدُ عَيْنَاكَ عَنْهُمْ تُرِيدُ زِينَةَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَلَا تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنَا قَلْبَهُ عَن ذِكْرِنَا وَاتَّبَعَ هَوَاهُ وَكَانَ أَمْرُهُ فُرُطًا ‎﴿الكهف: ٢٨﴾‏ 3. فَلَا يَصُدَّنَّكَ عَنْهَا مَن لَّا يُؤْمِنُ بِهَا وَاتَّبَعَ هَوَاهُ فَتَرْدَىٰ ‎﴿طه: ١٦﴾‏ 4. أَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَـٰهَهُ هَوَاهُ أَفَأَنتَ تَكُونُ عَلَيْهِ وَكِيلًا ‎﴿الفرقان: ٤٣﴾‏ 5. فَإِن لَّمْ يَسْتَجِيبُوا لَكَ فَاعْلَمْ أَنَّمَا يَتَّبِعُونَ أَهْوَاءَهُمْ وَمَنْ أَضَلُّ مِمَّنِ اتَّبَعَ هَوَاهُ بِغَيْرِ هُدًى مِّنَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ ‎﴿القصص: ٥٠﴾‏ 6. أَفَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَـٰهَهُ هَوَاهُ وَأَضَلَّهُ اللَّهُ عَلَىٰ عِلْمٍ وَخَتَمَ عَلَىٰ سَمْعِهِ وَقَلْبِهِ وَجَعَلَ عَلَىٰ بَصَرِهِ غِشَاوَةً فَمَن يَهْدِيهِ مِن بَعْدِ اللَّهِ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ ‎﴿الجاثية: ٢٣﴾‏ با تشکر

  • سلام علیکم و رحمت الله. مخالفت با هوی دارای مراتبی است: گاهی هوا و خواسته حرام است، که مخالفت با آن حتما باید صورت گیرد و در غیر این صورت، شخص از عدالت ساقط است. گاهی هوای نفس حرام نیست ولی از لحاظ اخلاقی مذموم است، مثلا پر خوری و پر خوابی، یا دوست داشتن و میل قلبی به زینت های دنیایی و هوس ثروت و قدرت زیاد داشتن. به نظر می رسد صاحب عروه و برخی دیگر از فقها، این معنی را از روایت فهمیده اند. مرحله سوم، این است که شخصی آن قدر روی نفس خود کار کرده باشد که همه خواسته های خود را در زیر مجموعه خواسته خدا قرار بدهد، یعنی خواسته خود را در نظر نداشته لذا همه کار های خود را برای رضایت خدا انجام بدهد، که این مرتبه اولیاء خاص الهی است که به نظر، این مرتبه، شرط برای مجتهد نیست. اما این که هوا به مطلق خواستن حتی نیاز های لازم معنی شود، معنی ای است که دور از فهم عرفی است و نمی توان روایت را بر این معنی حمل نمود. اگر سوالی باقی مانده یا نیاز به توضیح بیشتر بود، بفرمایید.

برای ارسال سوال لطفا وارد شوید.
  • بهترین پرسش_پاسخ‌ها
    ارتباط با کارشناس
    مطالب تخصصی دینی_حوزوی
×
کارایی بهتر در اپلیکیشن
ارتباط با ما